Pod pojęciem tym kryją się wszelkiego rodzaju umowy które są zawierane przez konsumenta w innym miejscu niż sklep np. na pokazie w hotelu bądź sanatorium bądź gdy sprzedawca odwiedza konsumenta w domu lub pracy. Podczas takiego pokazu zazwyczaj jesteśmy zaskoczeni ofertą sprzedaży od przedsiębiorcy, nie mamy możliwości zastanowienia się, czy aby na pewno dany towar potrzebujemy i porównania dostępnej oferty rynkowej. Czasami po prostu brak nam asertywności, aby stanowczo odmówić. W wielu przypadkach nawet nie wiemy, kto z prawnego punktu widzenia jest sprzedawcą i wobec kogo kierować swoje roszczenia. Aby ułatwić taka formę obrotu konsumenckiego, do polskiego systemu prawnego wprowadzono ustawę z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. Nr 22, poz. 271) zwana dalej ustawą o ochronie niektórych praw konsumentów (…).
Ustawy nie stosuje się do umów (art.5):
1) sprzedaży artykułów spożywczych dostarczanych okresowo przez sprzedawcę do
2) miejsca zamieszkania konsumenta,
3) powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, wartości przedmiotu umowy do równowartości 10 EUR,
4) o prace budowlane,
5) dotyczących nieruchomości, z wyłączeniem usług remontowych,
6) ubezpieczenia, w tym o członkostwo w otwartych funduszach emerytalnych, oraz
7) reasekuracji,
8) dotyczących papierów wartościowych oraz jednostek uczestnictwa w funduszach
9) powierniczych i inwestycyjnych.
Przedsiębiorca musi okazać dokument potwierdzający prowadzenie działalności gospodarczej oraz dokument tożsamości. W przypadku zawierania umów w imieniu przedsiębiorcy, zawierający umowę okazuje dokument potwierdzający swoje umocowanie (art.1 ust.1) przedsiębiorca również powinien wręczyć konsumentowi pisemne potwierdzenie zawarcia umowy, stwierdzające jej datę i rodzaj oraz przedmiot świadczenia i cenę (art.3 ust.1)
PORADY(FAQ)
- 1. Czy przepisy o umowach zawieranych poza lokalem przedsiębiorcy mają zastosowanie, gdy konsument sam zaprasza przedsiębiorcę np. do domu?
Nie. Ustawa ma zastosowanie jedynie w sytuacji gdy do zawarcia umowy dochodzi niespodziewanie, w miejscu gdzie przedsiębiorca na stałe nie prowadzi swojej działalności. Powyższe przepisy nie mają zastosowania do sytuacji gdy konsument sam zaprosił przedsiębiorcę np. do przedstawienia swojej oferty.
- 2. W jaki sposób konsument może reklamować towar zakupiony poza lokalem przedsiębiorstwa?
W przypadku ujawnienia się niezgodności towaru z umową (wadliwości) sprzedawca ponosi odpowiedzialność na zasadach ogólnych (więcej informacji odnośnie reklamowania towaru w części sprzedaż konsumencka).
- 3. Czy przedsiębiorca musi poinformować konsumenta na piśmie o prawie odstąpienia od umowy w ciągu 10 dni od jej zawarcia i jakie uprawnienia przysługują konsumentowi w przypadku braku takiej informacji?
Przedsiębiorca powinien poinformować konsumenta o prawie do odstąpienia od umowy w terminie 10 dni i wręczyć wzór oświadczenia o odstąpieniu, z oznaczeniem swojego imienia i nazwiska (nazwy) oraz adresem zamieszkania bądź siedziby (art.3 ust.1).
W przypadku braku poinformowania konsumenta o prawie do odstąpienia od umowy w ciągu 10 dni od dnia zawarcia umowy, Konsumentowi przysługuje uprawnienie do wydłużenia powyższego okresu do czasu nie przekraczającego 3 miesięcy. W celu skorzystania z tego uprawnienia konsument musi złożyć oświadczenie na piśmie (art.4).
- 4. Jakie są skutki odstąpienia od Umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa?
W razie odstąpienia od umowy, umowa jest uważana za niezawartą, a konsument jest zwolniony z wszelkich zobowiązań. To, co strony świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu. Jeżeli konsument dokonał jakichkolwiek przedpłat, należą się od nich odsetki ustawowe od daty dokonania przedpłaty.
- 5. Czy przedsiębiorca może żądać od konsumenta opłat związanych z odstąpieniem od umowy?
Nie. Wszelkie zastrzeżenia stanowiące, że odstąpienie od umowy jest możliwe za zapłata oznaczonej sumy(odstępne) są niedopuszczalne.
WZORY PISM
- Oświadczenie o odstąpieniu od umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorcy
PODSTAWA PRAWNA
- Kodeks cywilny
(adres: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19640160093)
- Ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny.
(adres: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20000220271)
ADRESY
Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Kielcach, 25-501 Kielce, ul. Sienkiewicza 76