Ten tajemniczy zwrot odnosi się do szczególnego typu umów zawieranych pomiędzy przedsiębiorcą i konsumentem, w dość nietypowych okolicznościach a mianowicie bez jednoczesnej obecności obu stron.
Najczęściej wykorzystywane są tu środki porozumiewanie się na odległość, w szczególności: Internet, poczta elektroniczna, formularz zamówienia, reklama prasowa z wydrukowanych formularzem zamówienia, katalog, telefon, telewizja, ale także radio, wizjofon, telefaks, automatyczne urządzenie wywołujące lub inne środki komunikacji elektronicznej.
Umowy takie uregulowane są w ustawie z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. Nr 22, poz. 271 ze zm.) – zwana dalej ustawą o ochronie niektórych praw konsumentów (…).
Przepisów o umowach zawieranych na odległość nie stosuje się do umów:
1) z wykorzystaniem automatów sprzedających;
2) z wykorzystaniem innych automatów umieszczonych w miejscach prowadzenia handlu;
3) rent;
4) zawartych z operatorami telekomunikacji przy wykorzystaniu publicznych automatów telefonicznych;
5) dotyczących nieruchomości (z wyjątkiem najmu)
6) sprzedaży z licytacji
W ograniczonym zakresie ustawę stosuje się do:
1) sprzedaży artykułów spożywczych dostarczanych okresowo przez sprzedawcę do mieszkania lub miejsca pracy konsumenta;
2) świadczenia, w ściśle oznaczonym okresie, usług w zakresie zakwaterowania, transportu, rozrywek, gastronomii;
Zgodnie z przepisami przedsiębiorca jest zobowiązany uzyskać zgodę konsumenta na posłużenie się telefonem, wizjofonem, telefaksem, pocztą elektroniczną, automatycznym urządzeniem wywołującym lub innym środkiem komunikacji elektronicznej w celu złożenia propozycji zawarcia umowy.
Posłużenie się środkami porozumiewania się na odległość w celu złożenia propozycji zawarcia umowy nie może odbywać się na koszt konsumenta.
Umowa nie może nakładać na konsumenta obowiązku zapłaty ceny lub wynagrodzenia przed otrzymaniem świadczenia.
PORADY(FAQ)
1. O czym, kiedy i w jaki sposób przedsiębiorca powinien poinformować konsumenta w razie zawarcia umowy na odległość?
Przedsiębiorca powinien - najpóźniej w chwili złożenia mu propozycji zawarcia umowy - poinformować Konsumenta o:
1. imieniu i nazwisku (nazwie), adresie zamieszkania (siedziby) przedsiębiorcy oraz organie, który zarejestrował działalność gospodarczą przedsiębiorcy, a także numerze, pod którym przedsiębiorca został zarejestrowany,
2. istotnych właściwościach świadczenia i jego przedmiotu,
3. cenie lub wynagrodzeniu obejmujących wszystkie ich składniki, a w szczególności cła i podatki,
4. zasadach zapłaty ceny lub wynagrodzenia,
5. kosztach oraz terminie i sposobie dostawy,
6. prawie odstąpienia od umowy w terminie dziesięciu dni, ze wskazaniem wyjątków, o których mowa w art. 10 ust. 3,
7. kosztach wynikających z korzystania ze środków porozumiewania się na odległość, jeżeli są one skalkulowane inaczej niż wedle normalnej taryfy,
8. terminie, w jakim oferta lub informacja o cenie albo wynagrodzeniu mają charakter wiążący,
9. minimalnym okresie, na jaki ma być zawarta umowa o świadczenia ciągłe lub okresowe,
10. miejscu i sposobie składania reklamacji,
11. prawie wypowiedzenia umowy z zachowaniem terminu miesięcznego, chyba że strony zastrzegły krótszy termin wypowiedzenia - jeżeli czas trwania umowy nie jest oznaczony (art. 9 ust 1 ustawy);
Informacje te powinny być sformułowane jednoznacznie, w sposób zrozumiały i łatwy do odczytania (art. 9 ust 2 ustawy).
Wszystkie wyżej wymienione informacje należy najpóźniej w momencie rozpoczęcia spełniania świadczenia przedstawić konsumentowi na piśmie. (art. 9 ust 3 ustawy).
2. Czy przedsiębiorca może sam zmienić przedmiot świadczenia?
Tak. W wypadku gdy przedsiębiorca nie może wykonać zobowiązania o właściwościach indywidualnie ustalonych z konsumentem, przedsiębiorca może, jeżeli zawarto takie zastrzeżenie w umowie, zwolnić się z zobowiązania przez spełnienie świadczenia zastępczego, odpowiadającego tej samej jakości i przeznaczeniu oraz za tę samą cenę lub wynagrodzenie, informując zarazem konsumenta na piśmie o jego prawie nie przyjęcia tego świadczenia i odstąpienia od umowy, ze zwrotem rzeczy na koszt przedsiębiorcy.
3. Czy konsument może zwrócić towar zakupiony przez Internet albo zrezygnować z usługi bez podania powodu?
Tak. Konsument ma prawo odstąpić od umowy, bez podania przyczyn, w terminie 10 dni od dnia wydania rzeczy, a gdy umowa dotyczy świadczenia usługi - od dnia jej zawarcia.
Aby odstąpić od umowy konsument powinien złożyć przedsiębiorcy pisemne oświadczenie o odstąpieniu od umowy na podstawie art. 7 ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów (…). Oświadczenie takie warto można przedsiębiorcy osobiście (najlepiej za pokwitowaniem na kopii, którą konsument sobie zachowa) albo wysłać pocztą (najlepiej listem poleconym).
Zgodnie z art. 7 ust 1 ustawy do zachowania terminu wystarczy wysłanie oświadczenia przed upływem 10 dni.
O prawie odstąpienia od umowy przedsiębiorca powinien konsumenta poinformować.
W razie braku poinformowania o prawie do odstąpienia od umowy przez konsumenta, 10 dniowy termin wydłuża się do 3 miesięcy i liczy się od dnia wydania rzeczy, a gdy umowa dotyczy świadczenia usługi - od dnia jej zawarcia.
Jeżeli jednak konsument po rozpoczęciu biegu tego terminu otrzyma potwierdzenie, termin ulega skróceniu do 10 dni od tej daty.
4. Czy przedsiębiorca może nałożyć na konsumenta karę na wypadek odstąpienia od umowy?
Nie. Nie jest dopuszczalne zastrzeżenie, że konsumentowi wolno odstąpić od umowy za zapłatą oznaczonej sumy (odstępne).
5. Jak kształtuje się sytuacja konsumenta, który kupił towar albo zawarł umowę o świadczenie usługi zaciągając jednocześnie kredyt lub pożyczkę?
Jeżeli świadczenie konsumenta ma być spełnione z wykorzystaniem kredytu lub pożyczki udzielonych przez przedsiębiorcę albo gdy umowa przewidywała wykorzystanie kredytu udzielonego na podstawie porozumienia kredytodawcy z przedsiębiorcą, odstąpienie od umowy zawartej na odległość jest skuteczne także wobec umowy kredytu lub pożyczki zawartej przez konsumenta.
Kiedy konsumentowi nie przysługuje prawo do odstąpienia od umowy?
Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, prawo odstąpienia od umowy zawartej na odległość nie przysługuje konsumentowi w wypadkach:
1) świadczenia usług rozpoczętego, za zgoda konsumenta, przed upływem terminu 10 dni
2) dotyczących nagrań audialnych i wizualnych oraz zapisanych na nośnikach programów komputerowych po usunięciu przez konsumenta ich oryginalnego opakowania,
3) umów dotyczących świadczeń, za które cena lub wynagrodzenie zależy wyłącznie od ruchu cen na rynku finansowym,
4) świadczeń o właściwościach określonych przez konsumenta w złożonym przez niego zamówieniu lub ściśle związanych z jego osoba,
5) świadczeń, które z uwagi na ich charakter nie mogą zostać zwrócone lub których przedmiot ulega szybkiemu zepsuciu,
6) dostarczania prasy,
7) usług w zakresie gier i zakładów wzajemnych.
WZORY PISM
- Oświadczenie o odstąpieniu od umowy zawartej na odległość
PODSTAWA PRAWNA
- Kodeks cywilny
(adres: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19640160093)
- Ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny.
(adres: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20000220271)
ADRESY
- Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Kielcach, 25-501 Kielce, ul. Sienkiewicza 76
