Niezamówiona (niechciana) przesyłka
Umowa zostaje zawarta kiedy dwie strony, tj. konsument i przedsiębiorca wyrażą na to zgodę. Jeżeli sprzedawca wysłał towar do potencjalnego klienta bez uprzedniego przedstawienia konsumentowi oferty i bez zapytania o chęć zakupu danej rzeczy to uczynił to na własne ryzyko. W takiej sytuacji konsument nie ponosi żadnych zobowiązań, tzn. zwolniony jest z dokonywania jakichkolwiek opłat. Spełnienie niezamówionego przez konsumenta świadczenia następuje na ryzyko przedsiębiorcy i nie nakłada na konsumenta żadnych zobowiązań. Konsument musi ewidentnie wyrazić zgodę na zawarcie umowy. Jeżeli takiej umowy nie było to sprzedawca naraża się na straty. Adresat przesyłki niezamówionej nie ma obowiązku jej przyjęcia i ma prawo odesłać ją na koszt przedsiębiorcy lub przyjąć bez obowiązku ponoszenia opłat.
Uszkodzona lub niedostarczona przesyłka
W momencie odbioru przesyłki należy dokładnie sprawdzić jej stan. Jeżeli pojawią się jakieś zastrzeżenia, należy od razu zgłosić to przewoźnikowi i sporządzić protokół odbioru. Kupujący ma obowiązek sprawdzić paczkę przy kurierze w momencie jej odbioru. Jeżeli konsument zauważy nieprawidłowości to należy uwzględnić to w protokole odbioru. Gdyby natomiast po wydaniu przesyłki zauważono ubytek lub uszkodzenie niedające się z zewnątrz zauważyć przy odbiorze, przewoźnik ustala stan przesyłki na żądanie uprawnionego zgłoszone niezwłocznie po ujawnieniu szkody, nie później jednak niż w ciągu 7 dni od dnia odbioru przesyłki.
Odpowiedzialność kuriera i umowa z pocztą
Przyjęcie przesyłki od kuriera przez uprawnionego bez zastrzeżeń powoduje wygaśnięcie roszczeń z tytułu ubytku lub uszkodzenia, chyba że:
- szkodę stwierdzono protokolarnie przed przyjęciem przesyłki przez uprawnionego;
- zaniechano takiego stwierdzenia z winy przewoźnika;
- ubytek lub uszkodzenie wynikły z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa przewoźnika;
- szkodę niedającą się z zewnątrz zauważyć uprawniony stwierdził po przyjęciu przesyłki i w terminie 7 dni zażądał ustalenia jej stanu oraz udowodnił, że szkoda powstała w czasie między przyjęciem przesyłki do przewozu, a jej wydaniem.
Roszczenia z tytułu umowy przewozu przesyłek towarowych przysługują:
- zwrot należności lub jej części – nadawcy lub odbiorcy zależnie od tego, który z nich dokonał zapłaty;
- o inne roszczenia z tytułu umowy przewozu – nadawcy lub odbiorcy zależnie od tego, któremu z nich przysługuje prawo rozporządzania przesyłką.
Wysokość odszkodowania za utratę lub ubytek przesyłki nie może przewyższać wartości jaką określa się na podstawie i w kolejności:
- ceny wskazanej w rachunku dostawcy lub sprzedawcy albo
- ceny wynikającej z cennika obowiązującego w dniu nadania przesyłki do przewozu albo
- wartości rzeczy tego samego rodzaju i gatunku w miejscu i czasie ich nadania.
W przypadku gdyby przesyłka została doręczona w stanie uszkodzonym konsument może domagać się odszkodowania ustalanego w wysokości odpowiadającej procentowemu zmniejszeniu się wartości.
Niezależnie od powyższych odszkodowań przewoźnik jest obowiązany zwrócić przewoźne i inne koszty związane z przewozem przesyłki:
- w razie utraty – w pełnej wysokości;
- w razie ubytku – w odpowiedniej części;
- w razie uszkodzenia – w wysokości odpowiadającej procentowi obniżenia wartości przesyłki wskutek uszkodzenia.
Podobne jak opisane wyżej uprawnienia przewidziane są dla konsumenta, któremu dostarczona jest przesyłka pocztowa. Jednakże w tym przypadku ograniczona jest maksymalna kwota odszkodowania. Jeżeli powszechna usługa pocztowa nie została wykonana należycie, można domagać się odszkodowania:
- za utratę przesyłki poleconej – w wysokości żądanej przez nadawcę, nie wyższej jednak niż pięćdziesięciokrotność opłaty pobranej przez operatora publicznego za traktowanie przesyłki jako przesyłki poleconej;
- za utratę paczki pocztowej – w wysokości żądanej przez nadawcę, nie wyższej jednak niż dziesięciokrotność opłaty pobranej za jej nadanie;
- za utratę przesyłki z zadeklarowaną wartością – w wysokości żądanej przez nadawcę, nie wyższej jednak niż zadeklarowana wartość przesyłki za ubytek zawartości lub uszkodzenie paczki pocztowej lub przesyłki poleconej – w wysokości żądanej przez nadawcę lub w wysokości zwykłej wartości utraconych lub uszkodzonych rzeczy;
- za ubytek zawartości przesyłki z zadeklarowaną wartością – w wysokości zwykłej wartości utraconych rzeczy;
- za uszkodzenie zawartości przesyłki z zadeklarowaną wartością – w wysokości zwykłej wartości rzeczy, których uszkodzenie stwierdzono.
Jeżeli usługa powszechna nie zostanie wykonana, operator dodatkowo zwraca w całości opłatę pobraną za wykonanie usługi.
Podstawa prawna:
1) Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (Dz. U. z 2000 r., Nr 50, poz. 601 ze zm.);
2) Rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 24 lutego 2006 r. w sprawie ustalania stanu przesyłek oraz postępowania reklamacyjnego (Dz. U. z 2006 r., Nr 38, poz. 266);
3) Ustawa z dnia 12 czerwca 2003 r. Prawo pocztowe (t. j. Dz. U. z 2008 r., Nr 189, poz. 1159).
